СООПШТЕНИЕ ОД ПРЕС-КОНФЕРЕНЦИЈА И ПРОТЕСТ ПРЕД СОБРАНИЕ

 

Македонски:

СООПШТЕНИЕ ОД ПРЕС-КОНФЕРЕНЦИЈА И ПРОТЕСТ ПРЕД СОБРАНИЕ

27.11.2019

На иницијатива на десет мрежи на граѓански организации кои заедно обединуваат околу 100 здруженија и иницијативи, денес, на 27 ноември 2019 година се одржа прес-конференција и протест пред Собранието на Р.С. Македонија. Граѓанските организации побараа итен избор и именување на кадар во повеќе институции и тела од страна на Комисијата за прашања на изборите и именувањата, а со писмени барања тие се обратија и до сите пратеници во Собранието на РСМ.

Со апел за транспарентност, граѓанските организации побараа во Собранието итно и неодложно и најдоцна до пред распуштањето на Собранието, да се започне и заврши со постапките за избор и именување во следните тела:

  • Избор и именување на членовите на Комисијата за спречување и заштита од дискриминација;
  • Избор и именување на директор/ка на Дирекцијата за заштита на лични податоци;
  • Избор и именување на директор/ка на Агенција за слободен пристап до информации од јавен карактер;
  • Избор и именување на директор/ка на Државниот завод за ревизија;
  • Избор и именување на програмски совет на МРТВ;
  • Избор и именување на членови на Советот на Агенцијата за аудио и аудио-визуелни медиумски услуги;
  • Избор и именување на три членови на Судскиот совет на Република Северна Македонија;
  • Избор на претставниците на здруженијата на граѓани во надворешниот механизам за граѓанска контрола врз полицијата при Народниот правобранител;
  • Избор и именување на членовите во комисијата за доделување на државната награда „Мето Јовановски“.

„Здруженијата на граѓани се загрижени за постапките за избор на кадар во повеќе органи и тела, коишто веќе подолго време стојат заглавени во Комисијата за прашања на изборите и именувањата. Овие институции имаат суштинска улога во гарантирањето на правата на граѓаните и унапредување на отчетноста и транспарентноста на институциите. Комисијата за спречување и заштита од дискриминација е едно од телата чијшто избор на членови се одолговлекува веќе повеќе од четири месеци. Крајниот рок за формирање на оваа Комисија беше 22 август, а мандатот на претходната Комисија престана во јуни 2019 година, а оттогаш во земјата нема тело за еднаквост. Во изборот на оваа Комисија се забележани пропусти уште со објавувањето на огласот, а одолговлекувањето на изборот само ја пролонгира заштитата од дискриминација на граѓаните.” – изјави Јована Јовановска Кануркова од Мрежата за заштита од дискриминација.

Сибел Амет, претставничка на Блупринт група за реформи во правосудство истакна дека: „Кочењето на процесот на избор на тројца членови на Судскиот совет посегнува по ефективноста и ефикасноста на оваа институција, особено во поглед на кворумот за одлучување во постапките за разрешување на судии коишто се преземени и започнати во декември 2017 година по укинувањето на Советот за утврдување факти и одговорност кај судиите. Со одолговлекувањето на изборот на членовите на Судскиот совет, постои опасност од тоа дел од овие постапки да застарат. Изборот на претставниците на здруженијата на граѓани во надворешниот механизам за граѓанска контрола врз полицијата при Народниот правобранител останува неизвесен, иако огласот за пријавување на претставници на граѓанските организации заврши пред околу 4 месеци. Потребата од воспоставување на надворешен механизам се јави по долгогодишната пракса на неказнивост на полициските службеници и затворската полиција во случаи на злоупотреба на нивните овластувања, како и нефункционалноста на веќе воспоставените механизми за заштита на правата на граѓаните во случаи на непрофесионално и незаконско постапување на полицијата.”

Од Платформата на граѓански организации за борба против корупција изјавија:

„Веќе предолго време Државниот завод за ревизија и Агенцијата за право на информации од јавен карактер се оставени без раководни структури, што е на директна штета на граѓаните, но и на институциите. Овие институции се исклучително важни во обезбедувањето на контрола на трошењето на јавните пари, усогласеноста на институциите со регулативата, и правото на пристап до информации. Ваквата состојба остава значајни ризици по борбата против корупцијата – која што треба да е клучна заложба на пратениците во Собранието како претставници на граѓаните и заштитници на јавниот интерес.“

Ашмет Елезовски од Национален Ромки Центар, изјави дека „Ромите се најмаргинализирана етничка заедница, додека сиромаштијата кај Ромите се должи и на нивната дискриминација. Во вакви околности сметаме дека е задолжително барем еден член од Комисијата за спречување и заштита од дискриминација да биде Ром, а одредени членови на помалите етнички заедници да бидат застапени во судството и другите органи и тела“.

Граѓанските организации своите барања ги доставија до сите пратеници во Собранието и истакнаа дека будно ќе ги следат овие процеси и ќе продолжат да делуваат сѐ додека не се остварат нивните барања.

Мрежа за заштита од дискриминација

Платформа за борба против корупцијата

Блупринт група за реформи во правосудство

Национална мрежа за борба против хомофобијата и трансфобијата

Платформа за родова еднаквост

Мрежа 23

Националната мрежа против насилство врз жени и семејно насилство- Глас против насилство

Мрежа за застапување на интересите на Ромите

Македонска платформа против сиромаштија

Платформа за одржливост на програмите за превенција, грижа и поддршка за ХИВ

 

Албански:

NJOFTIM NGA KONFERENCA PËR SHTYP DHE PROTESTI PARA KUVENDIT

27.11.2019

Me iniciativë të dhjetë rrjeteve të shoqatave qytetarësh të cilat gjithsej bashkojnë përreth 100 shoqatash dhe iniciativash, sot, më 28 nëntor 2019 mbajtën një konferencë për shtyp dhe protest përpara Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut. Organizatat kërkuan zgjedhje dhe emërtime sa më të shpejt në disa institucione dhe organe nga ana e Komisionit kuvendor për çështje të zgjedhjeve dhe emërtimeve, dhe dorëzuan edhe kërkesa me shkrim deri te të gjithë deputetë të Kuvendit.

Me një kërkesë për transparencë, organizatat joqeveritare i kërkuan Kuvendit që urgjentisht dhe menjëherë, para lëshimit të Kuvendit, të fillojë dhe përfundojë me procedurat e zgjedhjes dhe emërimit në organet e mëposhtme:

  • Zgjedhja dhe emërtim i anëtarëve të Komisionit për ndalimin dhe mbrojtjen nga diskriminimi;
  • Zgjedhja dhe emërtim i një drejtori/e të Direksionit për mbrojtjen e të dhënave personale;
  • Zgjedhja dhe emërtim i një drejtori/e të Agjencisë për qasje të lirë te informatat me karakter publik;
  • Zgjedhja dhe emërtim i një drejtori/e të Entit shtetëror të revizionit;
  • Zgjedhja dhe emërtim i një Këshilli programor në RTVM;
  • Zgjedhja dhe emërtim të anëtarëve të këshillit të Agjencisë për shërbime audio dhe audio-vizuale;
  • Zgjedhja dhe emërtim të tre anëtarëve të Këshillit gjyqësor i Republikës së Maqedonisë së Veriut;
  • Zgjedhja e përfaqësuesve nga shoqatat e qytetarëve në mekanizmin e jashtëm për kontrollë qytetar mbi policinë dhe Avokatin e popullit;
  • Zgjedhja dhe emërtim i anëtarëve të komisionit për çmimin kombëtar “Meto Jovanovski“.

“Shoqatat e qytetarëve shprehin shqetësinë tonë për veprimet për zgjedhje dhe emërtim të kuadrin në disa organe, të cilët tashmë për një kohë më të gjatë janë ngelur te Komisioni kuvendor për çështje të zgjedhjeve dhe emërtimeve. Këto institucione kanë rol kyç në zbatimin e politikave të cilët duhet kontribuar për ndryshime pozitive për të garantuar të drejtat e qytetarëve dhe avancim të llogaridhënien dhe transparencën e institucioneve. Komisioni për ndalimin dhe mbrojtjen nga diskriminimi është një nga organet, zgjedhja e anëtarëve të të cilit është vonuar për më shumë se katër muaj. Afati i themelimit të këtij Komisioni ishte 22 gusht, dhe mandati i Komisionit të mëparshëm skadoi në qershor 2019, dhe që nga atëherë nuk ekziston një organ për barazi në vendin tonë. Janë vërejtur mangësi në përzgjedhjen e këtij Komisioni, që nga shpallja e njoftimit, ndërsa vonimi i zgjedhjeve vetëm zgjat mbrojtjen e qytetarëve kundër diskriminimit.” – tha Jovana Jovanovska Kanurkova nga Rrjeti për mbrojtje nga diskriminimi.

 

Sibel Amet, përfaqësuese e Grupi blueprint për reforma në gjyqësi theksoi se: “Ngecja e procesit të zgjedhjes së tre anëtarëve të Këshillit gjyqësor e minon efektivitetin dhe efikasitetin e këtij institucioni, veçanërisht në lidhje me kuorumin për të vendosur për procedurat e pushimit nga puna të gjyqtarëve, të filluar në dhjetor 2017 pas shfuqizimit të Këshillit të përcaktimit të fakteve dhe ngritjes së procedurës për përcaktimin e përgjegjësisë së një gjyqtari. Me vonesën e zgjedhjes së anëtarëve të Këshillit gjyqësor, ekziston rreziku që disa nga këto procedura të vjetrohen. Zgjedhja e përfaqësuesve të shoqatave të qytetarëve në mekanizmin e jashtëm të Avokatit të Popullit për kontrollin civil mbi policinë mbetet e pasigurt, megjithëse thirrja për aplikime nga organizatave joweveritare përfundoi rreth 4 muaj më parë. Nevoja për të krijuar një mekanizëm të jashtëm lindi pas praktikave të vjetra të mosndëshkimit për zyrtarët e policisë dhe policinë e burgjeve në rastet e shkeljes së kompetencave të tyre, si dhe mosfunksionimi i mekanizmave tashmë të vendosur për mbrojtjen e të drejtave të qytetarëve në raste të veprimit joprofesional dhe ipaligjshëm të policisë.”

 

Nga Platforma për luftë kundër korrupsionit theksojnë se: “Për një kohë të gjatë, Agjencia për qasje të lirë te informatat me karakter publik dhe Enti shtetëror i revizionit kanë mbetur pa struktura menaxhuese, gjë që është në dëm të drejtpërdrejtë të qytetarëve dhe institucioneve. Këto institucione janë jashtëzakonisht të rëndësishme për të siguruar kontrollin e shpenzimeve publike, pajtueshmërinë rregullatore dhe të drejtën e qasjes në informacion. Kjo situatë paraqet rrezik të konsiderueshëm në luftën kundër korrupsionit – i cili duhet të jetë një angazhim kryesor i deputetëve si përfaqësues të qytetarëve dhe mbrojtës të interesit publik.“

Ashmet Elezovski nga Qendra kombëtare rome deklaroi “Romët janë bashkësia etnike më e margjinalizuar, dhe varfëria midis romëve është, ndër të tjerash, edhe për shkak të diskriminimit ndaj atyre. Në rrethana të tilla, ne e konsiderojmë të detyrueshme që të paktën një anëtar i Komisionit për ndalimin dhe mbrojtjen nga diskriminimi të jetë rom, dhe që disa anëtarë të bashkësive më të vogla etnike të përfaqësohen në gjyqësorin dhe organet dhe institucionet e tjera“.

Shoqatat e qytetarëve me vëmendje i dorëzuan kërkesat e tyre deri të gjithë deputetë të Kuvendit dhe theksuan se do t’i ndjekin këto procese dhe do të vazhdojnë të veprojnë derisa nuk realizohen kërkesat e tyre.